Berichten van de Rattenjager
Overal waar veel mensen bij elkaar wonen zijn ratten. Ratten horen er gewoon bij en zijn onderdeel van onze beschaving. Er is echter wel een verband tussen rattenoverlast en de manier waarop wij omgaan met voedsel en afval. Als wij ratten voorzien van onbeperkt eten gaan zij zich ook onbeperkt voortplanten. Een rattenplaag is het gevolg van ons eigen gedrag. Het voeren van vogels, eenden, duiven, kippen en huiskatten staat gelijk aan het voeren van muizen en ratten. En, niet te vergeten, meeuwen! Dat geldt ook voor etensresten op de composthoop en het buiten zetten van vuilniszakken met etensresten.
DDT en andere giffen. Mensen zijn niet gewend aan ratten omdat rattenbestrijders sinds de tweede wereldoorlog zeer succesvol waren in de bestrijding met rattengif. Nu overheden het gebruik van gif bij ongedierte bestrijding aan banden leggen zijn de ratten terug van weggeweest en vervullen zij hun nuttige rol als opruimer in het stedelijke ecosysteem. Zo zijn ratten nuttig in onze riolen, omdat ze aankoekende vetten en andere etensresten die riolen kunnen verstoppen opeten.
Rattenplagen. Echter op markten, in parken, plantsoenen en binnentuinen zijn ratten minder welkom. Juist in de grote steden zijn dat de plekken waar rattenpopulaties exploderen door het slordig omgaan met etensresten en afval. De bewoners schreeuwen “moord en brand” en overheden kunnen weinig uitrichten. Rattenbestrijders mogen geen gif gebruiken en voelen zich vleugellam, omdat werken met klemmen niet effectief is en veel inspanning vergt. De kosten van bestrijding lopen op en bewoners, woningcorporaties en overheden wijzen naar elkaar voor een oplossing.
Gedrag veranderen. Alle ogen zijn daarom gericht op het veranderen van het gedrag van de stedelingen. De tijden van snelle oplossingen met rattengif zijn voorbij en we zijn nu zelf aan zet om in de steden de voedselbronnen van ratten, meeuwen, duiven, kauwen en muizen zodanig in te perken dat er aanvaardbare populaties ontstaan. Daarom wordt er veel gedaan aan voorlichting. Er worden oplossingen gezocht voor mensen die etensresten graag aan dieren geven. Kippenhouders en vogelliefhebbers met volières en mensen met andere huisdieren worden verleid om maatregelen te nemen om voerresten voor zonsondergang weg te nemen. Bewoners worden gestimuleerd om afval in gesloten containers te storten en de straat en tuinen schoon te houden.
Maar ook ratten bestrijden. Als je alle voedselbronnen wegneemt bij een bestaande (grote) ratten populatie dan neemt de overlast toe, omdat ratten door de honger ook overdag gaan rondscharrelen op zoek naar eten. Je ziet nu opeens ratten op plekken waar je ze voorheen niet zag en ze zijn ook een stuk brutaler. Hongerige ratten lopen sneller in rattenvallen en eten beter van rattengif. Ook de rattenjager heeft meer impact. Rond scharrelende ratten kunnen gemakkelijk wordt afgeschoten. Dat lukt niet als ze met een volle buik in hun hol zitten.
Hoewel een rattenjager zich met zijn luchtgeweer niet kan vertonen in openbare gebieden, kan hij in de particuliere achtertuinen wel degelijk resultaat bereiken. In grote binnensteden zijn er vaak complexen met appartementen van twee of meer woonlagen met daarin binnentuinen en soms ook besloten collectieve binnenparken. Steeds vaker krijg ik verzoeken van buurtbewoners om juist daar ratten af te schieten. Als bewoners samenwerken en elkaar aanspreken op het wegnemen van voedselbronnen, het opruimen van tuinen en het in gesloten containers bewaren van afval, dan kan de rattenjager de hongerige rattenpopulatie snel terugdringen. Zeker als er in overleg een voerplaats gecreëerd wordt, waar de rattenjager de ratten gemakkelijk en veilig kan afschieten.
De rattenjager zou ook kunnen helpen bij overlast in grachten, plantsoenen en parken. Dit kan echter alleen als de gemeente betrokken is en de terreinen ‘s-nachts voor publiek kunnen worden afgesloten. Vooralsnog zijn overheden huiverig voor het inzetten van rattenjagers. Maar toch,… Als de nood hoog genoeg is worden regels buigzaam.