Ik probeer om zoveel mogelijk dichtbij huis (rond Ternaard en Houten) te werken. Af en toe laat ik me verleiden om verder te reizen als er een bijzondere klus op mijn pad komt.
Dit keer was het een kalvermester bij Antwerpen in België die bijna smeekte om hulp. Hij had veel geld uitgegeven aan verschillende ongediertebestrijders. Deze sloten hem op in kostbare contracten zonder dat er resultaten werden bereikt. Hij had nu de tweede eruit gegooid en ondertussen was de rattenplaag alleen maar erger geworden.
Hij belde in de hoop dat mijn methode wel zou werken en hij begon te vertellen. Hij had verschillende (open) stallen waar kalveren, “uitgemolken” melkkoeien en “impotente” fokstieren worden vetgemest voordat ze naar het slachthuis gaan. De dieren lijden daar een onbekommerd leven in de buitenlucht met veel en lekker eten. Het zijn echter niet alleen de koeien die worden vetgemest. De bruine ratten die ik daar aantrof leken ook wel vetgemest. En ook de wat kleinere zwarte ratten zagen er gezond en wel doorvoed uit.
Na een rondleiding over het bedrijf heb ik in mijn camper op mijn gemak gekookt en gegeten. Na zonsondergang ben ik gaan speuren naar ratten. De boer was nog bezig met voeren. Toen hij klaar was en de lichten uitgingen kwamen overal ratten te voorschijn. Nadat ik de eerste had afgeschoten en geraapt, zag ik dat hier bruine en zwarte ratten naast elkaar leven. Kennelijk waren de zwarte ratten de bruine aan het verdringen. Ik trof alleen volwassen bruine ratten, terwijl er van de zwarte soort veel jongen op het erf rondliepen. De bruine waren allemaal grote en oude ratten. Zij liepen vooral op de grond. De zwarte ratten zaten hoog. Ik heb er zelfs een aantal uit de bomen en van het dak geschoten. Ik heb geen enkele jonge of jong volwassen bruine rat gezien. Ik had er toch genoeg geschoten. Ik heb niet zo vaak meer dan 30 ratten op één avond. De boer was er in iedergeval blij mee en wilde graag (€6,- per rat) betalen en de hoge voorrijdkosten op de koop toe nemen.
Ik vraag me af wat hier nu aan de hand is. Het verhaal gaat dat de bruine rat die oorspronkelijk uit Azië komt de Europese zwarte rat heeft verdrongen. Wat maakt dat het hier andersom gaat? Komt het door de klimaatverandering?
Mij bekruipt een ander idee… Het zou mij niet verbazen als blijkt dat de manier van bestrijden hier het verschil maakt. Ik heb op deze boerderij op verschillende plekken gifblokjes gezien die met ijzerdraad open en bloot aan een hek waren vastgemaakt. Iets wat ik in Nederland nog nooit heb gezien! Zou het zo zijn dat bruine ratten wel van het gif eten en de zwarte ratten niet of minder? Overleven de oude bruine ratten omdat zij ervaring hebben en het gif vermijden?
De boer vertelde dat er vroeger alleen bruine ratten waren en nu ziet hij steeds meer zwarte ratten. Voor hem maakt het geen verschil. Behalve dan, dat hij (en de ongediertebestrijders) kennelijk niet in staat zijn om deze nieuwe rattenpopulatie in de hand te houden.
Hoe dan ook. Voor mij als rattenjager maakt het niet veel uit of ik een zwarte of bruine rat spot. Ik zie intussen in de infraroodkijker aan het silhouet om welke het gaat. Het gedrag is wat anders, maar beide soorten zijn gemakkelijk in donker te spotten. De zwarte rat lijkt wat gemakkelijker af te schieten. Ik heb de indruk dat ze minder schuw en bewegelijk zijn als de bruine soortgenoot.
Ik heb me voorgenomen om de volgende keer meer te observeren en aandacht te besteden aan het verschillende gedrag van de bruine en zwarte ratten. Ik wil weten hoe het mogelijk is, dat zwarte ratten een bestaande populatie van bruine ratten kan verdringen. Zodra ik hier meer over weet zal ik dat hier delen.
Ik heb ook een paar locaties waar zwarte en bruine samengaan. Ik merk echter weing verschil in leeftijdsopbouw. zowel jong als oud van beide doorheen . zwarte meer aanwezig maar ook makkelijker te schieten. na meerdere bezoeken nog steeds allebei aanwezig. maar aanzienlijk minder in aantal. Hoop de zwarte onder kontrole te krijgen voor dat in het najaar weer nieuwe bruine van buiten komen.
Goed bezig Jos, zoals je weet ben ik zelf ongediertebestrijder en vindt deze aanpak zeer doeltreffend. Ben ook benieuwd naar de uitkomst van jouw ‘onderzoek’ dat de bruine ratten naast de zwarte ratten leven en dat er geen jonge bruine waren.
Groeten Hielke
Het gebruik van “ons” gereedschap bewijst maar weer dat dit veel effectiever is dan welke methode ook in dit geval.