Berichten van de Rattenjager
Ik word regelmatig gebeld door collega ongedierte-bestrijders die willen weten of het afschieten van ratten met een luchtbuks legaal is. Het kortst mogelijke antwoord daarop is: Nee, ratten afschieten met een luchtbuks is NIET toegestaan.
In principe mogen ratten alleen worden gedood met toegestane middelen. Dat zijn klemmen en gif. Het gebruik van gif in de buitenruimte is uitsluitend toegestaan aan gecertificeerde ongediertebestrijders die in een IPM (integraal pestmanagement plan) hebben aangetoond dat alle andere maatregelen niet hebben gewerkt. Particulieren mogen geen gif gebruiken en zijn aangewezen op klemmen.
Een jager mag overdag ratten afschieten, maar alleen met een vuurwapen, zonder demper en zonder nachtzicht apparatuur. Iedereen begrijpt dat dit niet werkt. Immers ratten zijn nachtdieren en met vuurwapens op ratten schieten heeft op zijn minst wel wat problemen op een erf met boerderij dieren. Jagers laten zich niet snel verleiden om met luchtbuksen ratten af te schieten. Hoewel zij vakbekwaam genoeg zouden zijn worden ze weerhouden door het risico hun jachtvergunning te verliezen.
Ratten jagen in opmars. Er zijn een paar belangrijke ontwikkelingen, waardoor het rattenjagen in opmars is. Denk aan de toenemende problemen met ratten overlast en het steeds meer aan banden leggen van rattengif. Zo kunnen gecertificeerde ongedierte bestrijders tegenwoordig een cursus volgen bij het Kennis en Advies-centrum Dierplagen in Wageningen. Hiermee wordt in principe alleen een vorm van vakbekwaamheid aangeleerd. Dit kan helpen (maar is geen garantie) om van een provincie een ontheffing te krijgen voor gebruiken van een luchtbuks bij het doden van ratten in openbaar gebied. De provincies zijn hiermee nog zeer terughoudend. Je hebt overigens ook een draagverlof nodig. Daarvoor moet je bij de politie zijn.
Zolang het rattenjagen plaatsvind op het besloten erf en in de stallen van een boer heeft zo’n ontheffing niet zo veel betekenis. Dat wordt anders als je bijvoorbeeld op bedrijventerreinen zichtbaar met een geweer gaat rondlopen. Je hebt dat toch echt een ontheffing en een draagverlof nodig.
Rattengif is niet humaan! Tenslotte wil ik hier pleiten voor het verder terugdringen van gif, goede aanvullende regels voor het afschieten van ratten en vooral vakbekwaamheid bij ongediertebestrijding. Gif is de meest afgrijselijke manier van bestrijden. Ook als dat “vakbekwaam” gebeurt. Vakbekwaamheid zit vooral in het voorkomen van rattenoverlast en het beheersbaar houden van ratten populaties. Klemmen kunnen daarbij helpen. Als sprake is van een rattenplaag dan is deskundig afschieten met goed gereedschap de meest humane aanpak. Bedenk echter, dat geklungel met vaak veel te zware en slecht afgestelde luchtbuksen leidt tot onnodig dierenleed (bij ratten en geschrokken boerderijdieren) en veel schade op het erf en in de stal kan veroorzaken. Denk aan kapotgeschoten deuren, daken, leidingen, voer/drinkbakken, zeil op de maiskuil en lood in het voer van de dieren.
Rattenjagen is een vak en de jager moet zijn opdrachtgevers goed uit kunnen leggen waar hij voor staat. Vertrouwen is het toverwoord. Ook vertrouwelijkheid is belangrijk, want een rattenplaag is niet iets waar je trots op bent.