Berichten van de Rattenjager
Met de “R” in de maand neemt voor de rattenjager het werk toe. De dagen worden korter, de oogsten worden van de akkers gehaald en de slootkanten worden gemaaid en uitgehaald. Ratten-populaties in de velden hebben het goed gehad en er zijn weer veel jongen grootgebracht. Zodra er gebrek aan eten ontstaat worden de jongen verdreven en gaan ratten op zoek naar voedsel en nestgelegenheid.
Aanvankelijk heb je niet in de gaten dat er ratten bij je op het erf en in de schuren zijn komen wonen. Het gaat meestal om jongvolwassen dieren, die nog schuw zijn en zich zelden laten zien. Naar mate zij zich meer thuis voelen en zij zich intussen tegoed doen aan al het lekkere eten ga je de dikker wordende ratten wel tegenkomen. Ook omdat ze hier en daar lekker aan het graven zijn om nesten te maken. Als de omstandigheden het toelaten gaan ratten in de winter gewoon door met voortplanten en dat merk je als je op een gegeven moment ook jonge ratjes rond ziet scharrelen.
Rattengif en klemmen. Je moet nu toch wel ingrijpen en voor veel boeren is dit het moment om de lokdozen te vullen met gif en de klemmen weer te spannen. Veel boeren hebben nog wel ergens een oude voorraad (intussen verboden) rattengif. Het is een beproefde methode die steeds minder effectief is geworden. Ratten zijn steeds resistenter geworden tegen het gif. Daarbij komt dat het toezicht en handhaving op het gebruik van gif is toegenomen.
Verbod op rattengif. Het gebruik van gif in de buitenruimte was al verboden en met ingang van 2023 mag er helemaal geen rattengif meer worden gebruikt. Boeren en professionele ongediertebestrijders zijn daar niet blij mee en zijn aangewezen op klemmen en methoden van rattenpreventie. Denk aan het weren van ratten, wegnemen van voedsel, verstoren van nesten en dergelijke.
Ratten in de natuur en klimaat. Boeren en buitenlui ervaren een toenemende druk vanuit de omgeving. Rattenpopulaties (ook muizen) in de natuur, de weilanden en de akkers groeien door het mildere klimaat. Dit is goed nieuws voor roofdieren en roofvogels die in populatie kunnen meegroeien. Ratten gaan naar mate het voedselaanbod in de natuur terugloopt foerageren op het erf en in de stallen. Zelfs de mesthoop heeft ratten nog voldoende te bieden.
Als ratten bij je intrekken. Het is niet erg als ratten uit de omgeving eetbare resten op het erf komen opeten. Dit is nog wel nuttig en als alles opgegeten is dan gaan ze vanzelf wel ergens anders scharrelen. Ondertussen lopen ze veel kans om door roofdieren te worden opgegeten. Als er op het erf een continu aanbod van voedsel is dan gaan ratten bij je wonen en dan loopt het snel uit de hand. Ze leven als het ware in het voedsel en hoeven niet meer te scharrelen. Ze zijn dan onkwetsbaar voor roofdieren en dan kan een ratten-populatie snel groeien.
Dit gebeurt als ratten intrekken in een maiskuil. De mais bederft en dat kost geld. Ook gaan ratten graag in de gierkelder wonen. Ze kunnen dan gemakkelijk door de roosters omhoog komen om van het veevoer te eten. Veel boeren laten dit gebeuren, totdat ze ontdekken dat de kabels en slangen van machines kapot geknaagd zijn. Als ze dan beginnen met bestrijden met rattengif en klemmen, dan werkt dat niet meer. De ratten laten zich niet meer verleiden om van het gif te eten, omdat het veevoer veel lekkerder en gezonder is.
De moraal van het verhaal. Het is helemaal niet erg als ratten uit de natuur op je erf komen foerageren. Zolang de natuur in balans is, loop dat niet snel uit de hand, omdat de ratten ook weer worden bejaagd door roofdieren. Ratten van buiten lopen gemakkelijk in vallen en als ze je schuur binnendringen dan eten ze ook nog wel van rattengif. Het gaat dus om de ratten die op het erf wonen. Deze moeten worden aangepakt, omdat ze zich onbeperkt kunnen voortplanten.
De rattenjager legt de focus op ratten die in en om de stallen wonen. Ratten die in de maiskuil wonen moeten regelmatig drinken en de rattenjager gaat op zoek naar de route die ratten afleggen om te drinken. Ratten die in de stallen wonen worden afgeschoten in de voergangen en voerbakken. Door de inwonende populatie te beheersen worden uit de hand lopende rattenplagen voorkomen.